text 2

 A number of individual diamonds have become famous because of the size. The largest of all known diamonds is the Cullinan, which was discovered in South Africa in 1905 and was presented to Edward VII, king of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, by the government of the Transvaal. The Cullinan weighed 3, 106 carats before cutting and was pronounced by crystallographers to be a fragment of a considerably larger stone. When the stone was cut, a total of 105 gems were produced, weighing 1, 063 carats in all. The largest of these was a stone called the Star of Africa, the biggest cut diamond in existence, and now set in the British royal scepter.

1. a) individuality b) individum c) individual d) individually

2. a) famed b) famous c) famously d) fame

3. a) considerably b) considerable c) considering d) considered

4. a) exist b) existing c) existed d) existence

5. a) royally b) royal c) royalty d) royals

text 1

  In 332 BC Alexander the Great, king of Macedonia conquered Egypt. In 305 BC Alexander's general Ptolemy of Egypt, and his descendants, the Ptolemies, for almost 300 years ruled Egypt. Although Ptolemy was Macedonia by birth and the Ptolemians remained tied to Greek culture, they were responsible for one of the greatest periods of building and decorating temples in Egypt. The Ptolemies did so to win acceptance for their committed from their Egyptian subjects . The Ptolemaic dynasty ended when Cleopatra, queen of Egypt, committed suicide after the Romans defeated her forces at the Battle of Actium in 31 BC.

1. a) conquest b) conquering c) conqueror d)conquered

2. a) descendants b) descendible c) descend d) descending

3. a) responsibly b)responsibility c) responsive d) responsible

4. a) commitment b) committing c) commit d) committed

5. a) defeatism b) defeat c)defeating d) defeated 

Գոշավանք

Գոշավանք, Նոր Գետիկ վանք, հայկական կրոնական կառույց Հայաստանի Տավուշի մարզի Գոշ գյուղի եզրին, Գետիկ գետի աջ ափին։ Միջնադարյան կրոնական, կրթական և մշակութային խոշոր կենտրոններից։ 1188 թվականին, իշխան Իվանե Զաքարյանի աջակցությամբ, հիմնադրել է Մխիթար Գոշը երկրաշարժից ավերված Գետիկ վանքի մոտակայքում և այստեղ տեղափոխել միաբանությունը։ Գոշավանքը համարվել է ժամանակի լավագույն կրթական համալիրներից մեկը։ Այստեղ են սովորել այնպիսի գործիչներ, ինչպիսիք են Վանական վարդապետը և Կիրակոս Գանձակեցին։ Սկզբում անվանվել է Նոր Գետիկ, Մխիթար Գոշի մահվանից (1213) հետո նրա անվամբ կոչվել Գոշավանք։

ՀՀ հռչակագիր

 Գրավոր  վեր հանե՛ք հռչակագրի ամենակարևոր դրույթները:Գնահատե՛ք այդ փաստաթղթի կարևորությունը անկախության կերտման գործընթացում:

Կարծում եմ, որ հռչակագրի ամենանշանակալի դրույթներից մեկը տասներորդն կետն է (10. Հայաստանի Հանրապետությունը ապահովում է հայերենի, որպես պետական լեզվի, գործառությունը հանրապետության կյանքի բոլոր ոլորտներում, ստեղծում կրթության, գիտության և մշակույթի սեփական համակարգ:), քանզի ցանկացած երկրի, պետության անկախության կերտման և պահպանման կարևորագույն գործոններից մեկը սեփական լեզվի իմացության, յուրացման առկայությունն է տվյալ երկրի հասարակության կողմից: Պետական լեզուն ազգի, ժողովրդի միասնության շարժիչ ուժն է և տարբերում է նրանց այլ ազգերից:

Պոտսդամի կոնֆերանս

 Կոնֆերանս, որը տեղի է ունեցել 1945 թվականի հուլիսի 17-ից օգոստոսի 2-ը Գերմանիայի Պոտսդամ քաղաքում։ Կոնֆերանսի աշխատանքները կայացել են Ցեցիլիենհոֆ պալատում, որին մասնակցել են հակահիտլերյան կոալիցիայի երեք խոշոր երկրների առաջնորդները՝ որոշելու հետպատերազմյան Եվրոպայի հետագա ճակատագիրը։ Պոտսդամի կոնֆերանսը դարձավ վերջինը «Մեծ եռյակի» առաջնորդներ Իոսիֆ Ստալինի, Ուինսթոն Չերչիլի և Հարրի Տրումենի համար։ Կոնֆերանսի վերջին օրերին Չերչիլին փոխարինեց Կլեմենտ Էթլին։

Սա երրորդ և վերջին հանդիպումն էր «Մեծ եռյակի» առաջնորդներ Իոսիֆ Ստալինի, Ուինսթոն Չերչիլի և Հարրի Տրումենի միջև։ Առաջին երկուսը տեղի էին ունեցել Թեհրանում (Իրան) և Յալթայում (ԽՍՀՄ)։ Կոնֆերանսի նպատակը պարտված Երրորդ Ռայխի քաղաքական և տնտեսական հետագա ճակատագրի որոշումն էր։ Կոնֆերանսի ընթացքում քննարկվել են նաև հարցեր, որոնք վերաբերում էին պարտված երկրների քաղաքացիների նկատմամբ վերաբերմունքին, ռազմական հանցագործների պատժին, ինչպես նաև կրթական և դատական համակարգերում փոփոխությունների իրականացմանը։

Գրականության հարցաշար

 1.Ո՞ւմ են անվանել խոսքի Ռոբեսպիեր կամ հայոց Մոլիեր:

Հակոբ Պարոնյանին։

• Ո՞ր ստեղծագործության մեջ են ծաղրվում գրական մարդիկ:

‹‹Մեծապատիվ մուրացկաններ››:

• Արդիակա՞ն է արդյոք այս մոտեցումը:

Այո

2. Ո՞րն է երջանիկ մահը`ըստ Գրիգոր Զոհրապի:

Սիրած մարդու կողքին կյանքն ավարտելը։ 

• Ո՞ր ստեղծագործության մեջ է խոսվում այդ մասին:

«Երջանիկ մահը»։

3. Ո՞ր բանաստեղծության մեջ է Թումանյանը խտացնում հայ ժողովրդի անցած ճանապարհը:

«Հայոց լեռներում»։ 

• Ի՞նչի հետ է համեմատում Թումանյանը հայոց վիշտը:

Անհուն ու խավար ծովի։ 

• Ո՞ր բանաստեղծությունն է այդ վշտի խտացումը:

«Հայոց վիշտը»:

• Ինչպիսի՞ ստեղծագործություն է քառյակը:

Քառյակը քառատող ավարտուն ստեղծագործություն է:

• Ի՞նչ է ասել Թումանյանը քառյակի մասին:

«Քառյակները շատ ուժեղ շտրիխներ են, դրանք իմ հոգու կենսագրությունն են»:

4. Ի՞նչ պատվանուն ունի հայոց երգի նահապետ Ավետիք Իսահակյանը:

Վարպետ:

• Ինչի՞ հիման վրա և ե՞րբ է ստեղծվել «Լիլիթ» լեգենդը:

«Լիլիթ» լեգենդը հրեական առասպելի հիման վրա է ստեղծվել 1921 թ.-ին:

• Ինչո՞ւ է Լիլիթը մերժում Ադամի սերը:

Նրան չէին գոհացնում դրախտի հրաշալիքները, Ադամի անմնացորդ նվիրումը։

• Ո՞րն է դրախտի ամենահամեղ պտուղը`ըստ Լիլիթի:

Համբույրը:

• Ո՞ր ստեղծագործությունների մեջ է Իսահակյանը ներկայացնում հավերժական սիրո գաղափարը:

«Ասպետիսերը» և «Հավերժական սերը»:

5. Ո՞վ է հետևյալ մտքի հեղինակը և ո՞ր ժողովածուի մասին է խոսքը. «Այժմ կը գրեմ «……..», որ հուսամ տարիե մը լույս կը տեսնե. այդ հատորին մեջ երգված պիտի ըլլան հայրենի հողը, մշակներու աշխատությունը և գյուղական կյանքի խաղաղ մեծությունները»:

Մտքի հեղինակը Դանիել Վարուժանն է: Խոսքը «Հացին երգը» ժողովածուի մասին է:

• Կառուցվածքով ի՞նչ է հիշեցնում այդ ժողովածուն:

Պոեմ:

•Գրի΄ր համանուն հեղինակի չքնաղ քերթվածը`աշխատանքի և թախծալի սիրո մասին:

«Հունձք կը ժողվեմ»:

6. Ի՞նչ խորհրդանիշներ կան Լևոն Շանթի «Հին աստվածներ» դրամայում:

Հին աստվածներ, ծով, քողավոր, ճերմակավոր:

Շտեմարան 1 առաջադրանքներ

 1.Մամիկոնյան նախարարը հապճեպ և կողքանց զննեց խոսողին, և նորից բոլորը լռեցին։ Հայրապետը մտահոգ շուրջն էր նայում և կարծես զննում մերթ կրականոցը, որի մեջ հանգչում էին փայտերը, մերթ պատերի մորթիները,մերթ հատակին ճապաղած վագրենին և բազմաստեղնյան աշտանակը, որի բոլորակ ափսեում սևացել էր ողջ գիշեր յուղի մեջ թաթախված պատրույգը։ Որմնախորշի գրադարակից նրան էին նայում մատյանները՝ փղոսկրյա կազմով, ոսկեզօծ ու ակնազարդ։ Նայում էր հազարապետը՝ աշխույժ եռանդի ու սուր մտքի տեր այդ մարդը և սիրտը մղկտում էր, թախիծը խեղդում էր կոկորդը։

—Ի՞նչ ես խորհում,-սթափվելով մտքերից՝ դարձավ նա Վարդանին,-լինեիքը կլինի։

Վարդանը հայացքը հատակին խոնարհած մտմտում էր ասելիքը։

—Տիա՛րք,ժամ չէ դժգոհության։ Հազկերտին պատասխանելը միայն հոգևորների գործը չէ։


1)Հինավուրց հիշատակներով հայտնի Աղթամար կղզին տարածվում է Վանա լճի հարավարևելյան մասում: Նրա դիմաց Հայկական Տավրոս լեռնաշղթայի մաս կազմող Առնոս և Կապուտան լեռներն են:
2) Մեծ Հայքի Այրարատ նահանգի Արշարունիք գավառում` այնտեղ, ուր Մայր Արաքսը և Ախուրյանը խառնվում են իրար և կազմում մի հարթ թերակզզի, մեծազղեցիկ նախարարներից մեկի ապարանքն էր:
3) Առավոտյան Աստղիկը` Տարոնի դիցուհին, շրջապատված յոթ նաժիշտներով, իջնում էր Քարքե լեռան բարձունքից` Արածանիի` հայոց սրբազան գետի արծաթափայլ ալիքների մեջ լողանալու:
4) Մայրաքաղաքից մի ճանապարհ Գետառի ձորով կտրուկ դուրս է գալիս Նոր Նորք: Այդ մայրուղուց են սկիզբ առնում Մարաշ, Նոր Արեշ և Ջրվեժ ձգվող ճանապարհները:
5) Մեր երկիրն ունեցել է շատ մայրաքաղաքներ` Արմավիր, Դվին, Անի, Արտաշատ… Վերջինը Երևանն է:
6) Մի քանի տարում մայրաքաղաքի շուրջն ստեղծվեցին բազմաթիվ նոր թաղամասեր` մեր կորցրած եզերքների պատմական անուններով` Նոր Բութանիա, Մալաթիա, Զեյթուն:

Սովորում ենք նկարներով

 

Աղջիկ-գոգո

տղա-բիճի

թիթեռ-պեպելա

ծառ-խե

թռչուն-փրինվելի

գարուն-գազաբխուլի 

ծաղիկներ-կղվավիլի 

երկինք-ցա

Անկախության տոնը Ստեփանավանում

 Օր առաջին

Այս տարի Անկախության օրը որոշեցինք նշել Ստեփանավանում: Հետաքրքիր ճամփորդության առաջարկը ստացել էնք ընկեր Ռինայից և ընկեր Դիանայից : Երկրորդ անգամ ենք Ստեփանավանում , բայց ամեն անգամ բացահատում ենք այս յուրահատուկ քաղաքը: Առաջին կանգառը եղավ դենդրոպարկում: Մեզ տեղեկացրեցին , որ այնտեղ կան այնպիսի բույսեր և ծառեր որոնցից չենք գտնի Հայաստանի այլ մարզերում: Այնտեղի տարբերվող առանձնահատկություններից մեկն է նաև բնապահպանների տնակները: Այստեղ կարող ես գալ և վայելել հրաշք բնությունը, շնչել գերմաքուր օդն ու արբենալ:

Հաջորդ կանգառը եղավ Սուրբ Նիկոլայ եկեղեցու մոտ: Այնեղի տեղացի երեխաները պատմեցին մեզ եկեղեցու պատմությունը: Կար միֆ , որ պետք է եկեղեցու շուրջ պտտվել յոթ անգամ և ընթացքում պահել երազանք : Եկեղեցու շուրջը տեսանք մի քանի նկարիչների , որոնք փորձում էին ստանալ եկեղեցու բնապատկերը: Այնուհետև եկանք հյուրանոց, ընթրեցինք, քայլեցինք քաղաքով և օրն ամփոփեցինք խմբային խաղերով։

Օր երկրորդ

Արդեն երկրորդ օրն է, ինչ Ստեփանավանում ենք, և մեր սպասելիքներն արդարացվում են այդ քաղաքի մասին: Վաղ առավոտյան արթնացանք, նախաճաշեցինք և ուղևորվեցինք դեպի Հնեվանք: Վանական համալիրը գտնվում է Կուրթան գյուղից արևելք, Ձորագետի աջ ափին։ Բառերով նկարագրելն անիմաստ է. պետք է տեսնել սեփական աչքերով 7 րդ դարից մեզ հասած այդ մշակութային հուշարձանը:

Հնեվանքով հիանալուց հետո մի քանի կմ քայլեցինք դեպի Արևածագի ձոր: Մեր տանջանքները անիմաստ չէին, քանի որ այնտեղ մեզ սպասվում էր աննկարագրելի մի տեսարան: Հայաստանի շատ մարզերում ենք եղել , բայց Լոռու մարզը մեզ յուրովի է հյուրընկալում ամեն անգամ: Հյուրանոց վերադառնալուն պես , մեր սենյակի պատուհանից մեզ սպասվում էր մեր տեսած ամենասիրուն մայրամուտներից մեկը: Երեկոյան այնքան տարված էինք քննարկումներով և խաղերով, որ չնկատեցինք էլ թե ոնց լուսացավ: Այդ 3 օրն անցան մեկ ակնթարթի պես, դժվարությամբ, բայց կրկին հրաժեշտ տվեցինք Լոռու մարզին` կրկին վերադառնալու ակնկալիքով:

Ռազմամարզական ճամբարի առաջին օրը

 Հուլիսի 6-ին մեկնարկեց ամառային ռազմամարզական ճամբարը: Ավագ  դպրոցի և քոլեջի մի խումբ սովորողներով ուղևորվեցինք դեպի Արատես: Այս ճամբարը մյուս ճամբարներից տարբերվում էր նրանով, որ լինելու էր համատեղ: Ճանապարհը հետաքրքիր էր, քանի որ ընտրել էինք նոր երթուղի` նոր և հետաքրքիր կանգառներով: Առաջին կանգառը Հրաշքաբեդ տանող ճանապարհին գտնվող  հակասելավային քարից պատնեշի մոտ էր: Հետաքրքրի է, որ դեռևս խորհրդային տարիներին նման ֆանտաստիկ մտահաղացում են ունեցել գյուղը ձնհալից պաշտպանելու համար: Հաջորդ կանգառը Եղեգնաձորում գտնվող Երկրագիտական թանգարանն էր, որը Եղեգնաձորի միակ թանգարանն է: Այն համարվում է նաև ժամանցի վայր: Թանգարանում գտնվում են Վայոց ձորի տարածքից հայտնաբերված տարբեր ժամանակաշրջաններին վերաբերող նմուշներ, պատմության, կենցաղի հավատալիքների վերաբերյալ նյութեր: Հետաքրքիր է նաև, որ այդ նյութերը գտնվել են ոչ միայն պեղումների, այլ նաև պատահականության արդյունքում: Ինձ առավել դուր եկան քարեդարյան գործիքները: Տարօրինակ զգացողություն ունեցանք, երբ Եղեգնաձորում հանդիպեցինք ռուսական ռազմատեխնիկա  տեղափոխող մեքենաների, որոնք ուղևորվում էին  դեպի Սյունիք: Եվ վերջապես հասանք Արատեսի դպրական կենտրոն: Մի փոքր հանգստից հետո անմիջապես անցանք աշխատանքի. շարժվեցինք դեպի Արատեսի գետ` գյոլեր ստեղծելու: Աշխատանքը բավականին դժվար էր, բայց ընթացքը հետաքրքիր էր, քանի որ բոլորս առաջին անգամ էինք զբաղվում նման աշխատանքով: Իսկ երեկոյան խարույկի շուրջ զրուցեցինք  բազում թեմաներից և սովորեցինք ռազմական պարեր: Այսպիսին էր մեր ռազմամարզական ճամբարի առաջին օրը:

Սերգեյ Փարաջանովի տուն թանգարան

 

Փարաջանովի առաջին սերը

 Կինոինստիտուտում նա ծանոթանում է իր առաջին սիրո՝ իր ապագա կնոջ հետ։ Գեղեցկուհի Նիգյարն ազգությամբ թաթար էր։ Փարաջանովը նրան պատահաբար տեսնում է հանրախանութում և առաջին հայացքից սիրահարվում է։ Մի քանի ամիս անց նրանք ամուսնանում են։ Աղջկա ազգականները, իմանալով ամուսնության մասին, Փարաջանովից մեծ փրկագին են պահանջում՝ ըստ իրենց ազգային ավանդույթի։ Փարաջանովը չէր կարող վճարել այդ գումարը, և աղջկա եղբայրները որոշում են, որ վերջինս պիտի լքի աղքատ ամուսնուն։ Աղջիկը հրաժարվում է դիմել այդ քայլին, և տեղի է ունենում ողբերգություն․ Նիգյարի եղբայրները նրան նետում են գնացքի տակ։ 1955թ֊ին Սերգեյ Փարաջանովը, ով չէր կարողանում համակերպվել կորստի հետ, Ա․ Դովժենկոյի անվան կինոստուդիայում նկարահանում է «Անդրիեշ» ֆիլմն՝ ի  հիշատակ կնոջ։  

Իրակլի Շամատավա ընթերցումներ

 Ունկնդրեք հետևյալ հղումով։

Հիշարժան փաստեր Սերգեյ Փարաջանովի մասին

Ունկնդրեք հետևյալ հղումով։

Ճամբարային օրվա ամփոփում

 Ճամբարային երկրորդ օրը սկսվեց քանդակների պուրակում, պիկնիկի շուրջ զրուցում էինք վրացական և իրնական ավանդույթների մասին։ Մեր հարևան պետությունները ունեն շատ հետաքրքիր  սովորություններ։ Օրինակ՝ Իրանում մեքենա նստելիս կամ թատրոնում ետևում նստածից  ներողություն են խնդրում, իսկ Վրաստանում նոր տարվա առաջին հյուրի հետ են կապում գալիք տարվա հաջողությունները և դժբախտությունները, հյուրը ունի իր անունը՝ Մեկուլե։ Երգի և պարի դասընթացներին մասնակցելուց հետո հերթը հասավ իրանական ժամանակակից պոեզիային։ Սկսեցինք ընթերցել «Սպասող մարդը օրագիրը»:

Հաշվետվություն

 Հունվարյան ճամբարին մասնակցել եմ՝ Աշոցք-Գյումրի մարզական ճամփորդությանը:

Ճամփորդությունը ժամկետով շատ քիչ էր, բարց մեր օրը անցավ շատ տպավորիչ:

Հանդիպել եմ բանաստեղծ Նինո Սպանդերաշվիլու հետ:Հղումը՝ այստեղ:

Մասնակցել եմ քննարկման, Պանդխտության մասին: Հղումը՝ այստեղ:

Այցելել եմ սահադաշտ:Հղումը՝ այստեղ:

Թբիլիսիի Ներսիսյան դպրոցը

Ներսիսյան դպրոցում էին սովորում Կովկասի տարբեր անկյուններից եկած սաներ, որոնց բազմազան բարբառներից պիտի հարստանար ու ձևավորվեր արևելահայ աշխարհաբարը։ 1824 թվականին Վրաստանի հայոց թեմի առաջնորդ Ներսես Աշտարակեցու նախաձեռնությամբ ու ջանքերով հիմնադրվել է ապագայում Ներսիսյան անունը ստացած դպրոցը: Ներսիսյան վարժարանում ուսանել են Պերճ Պռոշյանը, Ղազարոս Աղայանը, Հովհաննես Թումանյանը, Խաչատուր Աբովյանը, Դերենիկ Դեմիրճյանը, Ստեփանոս Նազարյանը, Երվանդ Լալայանը և հայ մշակույթի շատ ու շատ այլականավոր գործիչներ: Առաջին տեսուչն է եղել հայ ականավոր գրող և մանկավարժ Հարություն Ալամդարյանը։ Ներսիսյան դպրոցի ուսուցիչները բացառիկ մեծ դեր են կատարել ինչպես դպրոցի, այնպես էլ հայ մշակույթի ու գիտության զարգացման, հայ առաջադեմ հասարակական մտքի ձևավորման գործում։ Երբ Ներսես կաթողիկոսը Ներսեսյան դպրոցը ստեղծեց, թիֆլիսահայերի 80%-ը հայերեն չէր խոսում, դպրոցը հզորացրեց, ավտոմատ գնացին այդ դպրոց։ 9-րդ դարում դպրոցը ունեցել է երկու շենք։ Ըստ Ալեքսանդր Երիցյանի՝ առաջին շենքը կառուցվել է Վանքի պարիսպների դիմացը՝ հյուսիսի-արևմտյան կողմում՝ հին գերեզմանոցի տեղում՝ հավանաբար Բոլշայա Վանքսկայա (այժմ՝ Ատոնելի փողոց) և Կուրնայա փողոցների հատման տեղում: Երկրորդ շենքը Բառոնսկայա փողոցի վրա է եղել (այժմ Անտոն Փուրցելաձե փողոց)։ Շինության նախագծի հեղինակը եղել է պետերբուրգցի ճարտարապետ Լազարևը։ Ի սկզբանե բացի հոգևոր կրթությունից, ուսուցանում էին նաև աշխարհիկ գիտություններ։ Սակայն 1837 թվականին ցարական իշխանությունների պնդմամբ այն վերափոխվում է Վրաստանի հայոց թեմի արական հոգևոր ճեմարանի։ 1899-1900 ուսումնական տարվա սկզբին դպրոցում կար 601 աշակերտ, 6 հիմնական ու 3 նախապատրաստական դասարան։ Վերջիններիս մի մասը ունեին զուգընթաց բաժանմունքներ, որոնց հետ միասին դպրոցում գործում էր 15 դասարան։ Աշակերտների մոտ 65%-ը Թիֆլիսի նահանգից էին։ Մնացածը եկել էին Երևանից, Գանձակից, Քութայիսիից, Բաքվից, Կարսից, Հյուսիսային Կովկասից, Ղրիմից ու Բեսարաբիայից, Թուրքիայից ու Պարսկաստանից։